Categorie: Nieuws

Geplaatst op

250704 Masterplan Donkerte Lauwersoog in de uitzending van RTV NOF

 

In juni 2025 hebben wij de beschikking gekregen van het Waddenfonds voor een bijdrage van bijna € 1.000.000 voor uitvoering van Masterplan Donkerte op Lauwersoog.

Op 4 juli 2025 zat ik namens het projectteam bij RTVNOF

De ondernemers van Lauwersoog willen samen met de Rijksuniversiteit Groningen en Haven Lauwersoog de lichtuitstoot in 2027 met de helft hebben teruggebracht ten opzichte van 2024. Dit moet onder anderen gerealiseerd worden door plaatsing van nieuwe energiezuinige verlichting en camera’s en door het ontwikkelen van dimprotocollen. De totale kosten van het project bedragen € 1.612.500,-.

Nationaal Park Lauwersmeer is sinds 2016 een erkend Dark Sky Park. Toch is er aan de rand van het gebied, in Lauwersoog zelf, nog veel te winnen wat betreft lichtreductie. Duisternis is van essentieel belang voor de fauna en de gezondheid van de mens. Buitenverlichting verkort de avond en nacht. Dit kunstlicht is schadelijk voor veel dieren, waaronder vogels, vleermuizen en vlinders. Tegelijkertijd is verlichting van belang voor de sociale veiligheid, veilig werken en het tegengaan van ondermijning.

Gedurende de projectperiode wordt onderzocht hoe veiligheid en lichtreductie gecombineerd kunnen worden. Zo worden er dimprotocollen ontwikkeld, die vastleggen hoe donker het waar en wanneer mag zijn, met oog voor de veiligheid. Ook worden er camera’s geplaatst op donkere plekken. “Als we allemaal kleine aanpassingen aan onze verlichting doen en we gaan er met elkaar voor, dan kun je hele mooie dingen bereiken’”, aldus eigenaar Anne Theo Gerdes van Restaurette Schierzicht. Het initiatief wordt verder ondersteund door de provincie Groningen en de gemeente Het Hogeland.

Het plan is om ongeveer 250 energiezuinige lantaarnpalen aan te schaffen, met sensoren en zoutbestendige armaturen. Er komt aparte steigerverlichting, die de beroepsvaart met een app kan activeren of uitzetten. Kennis en ervaring over het bevorderen van duisternis worden vastgelegd in een handboek, zodat andere havens er hun voordeel mee kunnen doen. Verder wordt voor scholen een leskist gemaakt.

Het Waddenfonds steunt het project omdat het voldoet aan diverse hoofddoelstellingen, zoals het terugdringen van bedreigingen van het Waddengebied, in het bijzonder die van licht en geluid. Verder draagt het plan bij aan versterking van de natuurwaarden. De haven van Lauwersoog ligt op de trekroute van vogels en vleermuizen en de lichtuitstoot van zowel haven als directe omgeving verstoort die route en belast de natuur. Door minder lichtvervuiling kunnen de dieren de haven eenvoudiger passeren.

Geplaatst op

250701 DarkerSky Interreg Nort Sea project Light Pollution Site Lauwersoog in Beeld

 

 

DARKER SKY is an Interreg North Sea project (ERDF funding) which aims at reducing light pollution and increasing biodiversity and ecological connectivityin the North Sea Region (France, Germany, the Netherlands & Denmark) by providing municipalities and ports with innovative measuring, monitoring and co-design methodsfor the implementation of environmentally sound and energy-efficient light reduction  benefitting biodiversity and communities.

Geplaatst op

250614 Onderzoeken en Uitvoering in Tunnels Nederland, België en Noorwegen

Bij tunnelbouw, inrichting en tunnelverlichting vormt veiligheid de hoogste prioriteit. Dit is vastgelegd in de Landelijke Tunnelstandaard (LTS). 

( Zie ook NSVV Richtlijn Tunnelverlichting 2023                                    Klik hier:   Tunnelverlichting NSVV pdf )

De verlichting in een tunnel, en met name de afmetingen en plaatsing ervan, is cruciaal voor de veiligheid van weggebruikers. De verlichting moet zorgen voor voldoende zicht, zowel bij het binnenrijden als tijdens het rijden in de tunnel. Daarnaast zijn er specifieke regels en aanbevelingen voor de verlichting in tunnels, zoals de lichtpunthoogte en de afstand tussen de lichtbronnen.

In tunnels worden de TTI’s (Tunnel Technische Installaties) steeds complexer en geavanceerder.  Innovatie staat niet stil.

Voor de Controle of SATmetingen ben ik inmiddels in veel tunnels geweest in Nederland en België in samenwerking met Light Surface Control. Daarnaast wordt ook geadviseerd in verkrijgen van de juiste methodiek voor wegdekreflectie.

Ook de combinatie van wegdekreflectie en tunnelverlichting zie je steeds vaker.

In Noorwegen heb ik geadviseerd bij projecten. Overigens komt in Scandinavië wegdekreflectie veel meer natuurlijk voor.

 

 

Geplaatst op

250524 De bouw van ROAM Biobased/Circulair op OOGTV

 

De Bouw van ROAM in de uitzending van OOGTV “BOUWSTOF” 

Bij BuildinG op het Zernike-complex wordt nagedacht over innovatief bouwen. Bijvoorbeeld biobased en circulair. Hierbij leren zowel HBO als MBO studenten in de praktijk hoe ze elkaar kunnen versterken.

Piet Zijlstra is projectleider en heeft samen met de studenten de bouw gedaan van demontage twee gebouwen naar een nieuw gebouw.

Pieter Omlo is de architect.

In Bouwstof laten we zien wat er in onze gemeente gebeurt in de ontwikkeling van de stad, de dorpen en het landschap.

We onderzoeken hoe beleidsmakers, projectontwikkelaars, architecten en bouwers bij het maken van hun plannen rekening houden met het veranderende klimaat, de veranderende bevolkingssamenstelling en de veranderende woonwensen. Hoe onze dorpen ook na versteviging en nieuwbouw hun eigen karakter kunnen behouden.

Hoe bouwers omgaan met het tekort aan vaklieden en hoe jongeren worden opgeleid voor een toekomst in de bouw. En we laten zien wat er achter de bouwhekken gebeurt.

Geplaatst op

250410 Biobased en Circulair Gebouw bouwen met MBO en HBO studenten (ROAM)

 

De circulaire showcase ROAM is donderdag 27 februari feestelijk geopend. Het gebouw aan de Zernikelaan, voor negentig procent gemaakt van circulaire materialen, wordt onder meer gebruikt als expositieruimte voor Minervastudenten en als ontmoetingsplek. Hanzestudenten werkten voor dit unieke project samen met leeftijdsgenoten van het Alfa College.

Tekst: Jan Willem Kerssies Hanze.
De architect van het gebouw is docent-onderzoeker Pieter Omlo.
Piet Zijlstra begeleidde vanuit de Hanze studenten bij de bouw van ROAM. “Zoals je kunt zien zijn we nu bezig met het leggen van de vloer”, vertelt Zijlstra twee dagen voor de opening. “Deze vloer komt uit de Niemeyer Tabaksfabriek in Groningen en is door studenten zelf gedemonteerd. Dat was nog best een lastig klusje omdat er veel spijkers in het houten parket zaten.” Het hele gebouw bestaat voor negentig procent uit circulaire materialen, vertelt Zijlstra trots. “De wanden komen van twee verschillende locaties.
We hebben een houten gebouw op de campus bij BuildinG gedemonteerd en materialen gebruikt van een gebouwtje van het Alfa College. Studenten hebben een materialenpaspoort en een scan gemaakt van alle materialen. Vervolgens zijn de gebouwen gedemonteerd en opnieuw opgebouwd aan de Zernikelaan. De houten vlonder om het gebouw is geschonken door het bedrijf De Boer en De Groot en afkomstig van het project Rijkssteigers in Marken.”De naam ROAM is niet toevallig gekozen en heeft een dubbele betekenis, vertelt Zijlstra. “Het gebouw fungeert als een venster naar de innovaties van de wereld van morgen. In het Gronings noemen we een venster roam. Als je het op zijn Engels uitspreekt dan betekent roam rondzwerven, dus de vrijheid om een kijkje te nemen en je te laten inspireren door nieuwe ideeën.”

Vijftien plantensoorten

Op het groene dak van ROAM groeien vijftien plantensoorten. Regenwater wordt gebruikt om de plantjes water te geven. Er is bewust gekozen voor een verscheidenheid aan soorten, vertelt Zijlstra. “Naast dat het goed is voor de biodiversiteit, willen we dat er in ieder jaargetijde plantjes in bloei staan. Het gebouw heeft zo altijd een mooi aangezicht.” Een ander bijzonder element is de groene wand bestaande uit klimplanten. “Het gaat om een eerste uitvoering en naast de planten heeft de wand een zonnepaneel. De energie die we hiermee opwekken gebruiken we om een waterpompje te laten draaien. Het pompje zorgt voor de toevoer van water naar de planten.”

Zijlstra geeft aan dat door middel van metingen verschillende zaken onderzocht worden. “Voor het dak gebruiken we 18 centimeter dik isolatiemateriaal van hennep. We willen natuurlijk weten of het isolatiemateriaal en de groene daken en wanden helpen om het gebouw koel te houden in de zomer. Daarnaast onderzoeken we ook hoe bezoekers zelf het gebouw ervaren. We maken in het gebouw bewust geen gebruik van bekleding om het een authentieke belevenis te geven. We zijn heel benieuwd hoe gebruikers dit zelf ervaren.”

Klik hier voor het artikel van Hanze

Geplaatst op

241222 1vandaag NPO1 Bijna nergens is het donker. Masterplan Donkerte op TV

Masterplan Donkerte Haven Lauwersoog in 1vandaag

Je hoeft ’s nachts maar om je heen te kijken en het zal je niet verbazen dat Nederland een van de landen met de meeste lichtvervuiling is. Maar in Groningen is een plek waar het wél donker is. Een plek die ons het belang van totale duisternis laat zien.

Het is vandaag, 21 december, de kortste dag van het jaar. De zon komt ongeveer om 8.45 uur op en gaat rond 16.30 uur weer onder, en dus is er nog geen 8 uur daglicht. Het zou dus ruim 16 uur donker moeten zijn, maar wat veel Nederlanders waarschijnlijk zelf ook wel merken: op de meeste plekken is het eigenlijk nooit écht helemaal donker.

Geen sterrenhemel

In een groot deel van Nederland, en dan vooral in de Randstad, is het ’s nachts namelijk te licht door alle lampen die aanstaan. Vooral glastuinbouw, reclamezuilen en bedrijventerreinen zorgen voor de lichtvervuiling. De sterrenhemel en de Melkweg zijn dan ook op veel plekken niet of amper te zien.

Daarom is het bijzonder dat er twee plekken zijn in Nederland waar nog wel echte duisternis is, omdat er geen kunstmatige lichtbronnen zijn. Deze zogenaamde ‘Dark Sky’-parken zijn het Nationaal Park Lauwersmeer en de Boschplaat op Terschelling, in het noorden van ons land.

De haven van Lauwersoog kan nog donkerte gebruiken en daar wordt hard aan gewerkt!

Geplaatst op

Technasium-leerlingen RSG de Borgen Leek bezoeken Proeftuinen BuildinG Groningen.

 

Vier goepen Technasium-leerlingen RSG de Borgen Leek bezoeken Proeftuinen  BuildinG Groningen.

Een leuk programma voor “onze toekomstige studenten Built Environment”.
Zij werken aan een opdracht Klimaatadaptatie van Gemeente Westerkwartier o.l.v. Lisa Wiersma en Mario Brinkman.

Tjerk Klinker en Nick Beekman geven uitleg over innovaties en doen een quiz.
Eline B. met collega van YfCA Youth for Climate Adaptation vertellen over klimaatadaptatie en -mitigatie met eveneens een quiz.

Buiten hebben wij een korte rondleiding en daarna demonstraties van verschillende toepassingen.

Dank voor jullie komst (en natuurlijk graag tot ziens op de Open dagen van Hanzehogeschool Groningen😉 )

#klimaatadaptatie #jeugdheeftdetoekomst #technasium

Geplaatst op

Op weg naar een Masterplan Donkerte voor Haven Lauwersoog

 

In het kader van het programma ‘Naar een duurzame haven Lauwersoog’ heeft de Havencoalitie unaniem besloten om te gaan werken aan het maken en uitvoeren van een Masterplan Donkerte. De gemeente Het Hogeland, de provincie Groningen en de Rijksuniversiteit Groningen willen gaan samenwerken met de ondernemers in de haven om tot een flinke  lichtreductie te komen. Dit levert, zeker in de huidige tijd van hoge energiekosten, ook nog een flinke kostenbesparing op. Het project heeft als bijkomend voordeel dat het Dark Sky Park Lauwersmeer, dat direct naast de haven ligt, een stuk donkerder wordt.

Om de huidige situatie in beeld te krijgen, hebben Piet Zijlstra van PolyCiviel en Richard Boerop van CLAFIS Ingenieus, alle in het havengebied voorkomende verlichting bekeken en beoordeeld. Dit werd gefinancierd door de RUG en de provincie Groningen. Daarnaast heeft Piet in vijf nachtsessies beeldmateriaal verzameld om nog beter in beeld te brengen wat we zien of liever niet zien. Dit heeft geleid tot een rapport met adviezen om de lichtuitstoot te reduceren. Het gaat hier om vijf categorieën: openbare verlichting langs wegen, terreinverlichting, scheepsverlichting, steigerverlichting en gebouwenverlichting.

Klik hier voor het artikel – NP Lauwersmeer: Op weg naar een masterplan Donkerte

Geplaatst op

28 oktober – 6 november Klimaatweek 2022 – De Bomengroeiplaats Grote Markt in de Klimaatproeftuin BuildinG

 

In de Klimaatweek van 28 oktober tot 6 november vragen wij graag aandacht voor de bomengroeiplaats vanuit de Klimaatproeftuin bij BuildinG/KC Noorderruimte.

Immers bomen zijn ontzettend belangrijk om het klimaat een beetje leefbaar te houden.

Zonder bomen geen leven.

  1. Een boom haalt CO2 uit de lucht.
  2. Een boom produceert zuurstof.
  3. Een boom zorgt voor verkoeling.
  4. Een boom zorgt voor bodemleven.
  5. Een boom biedt plek aan vogels en insecten.
  6. Bomen zorgen voor een aangename plek om te vertoeven.

     

Klik hier voor de film van Campus TV Groningen van oktober 2022

Het wateropvangsysteem dat sinds 2021 in de proeftuin door Building/Hanzehogeschool getest wordt blijkt succesvol. De bomen die de komende periode op de Grote Markt in Groningen geplaatst worden krijgen ook hulp van dit systeem. Piet Zijlstra, eigenaar Polyciviel, vertelt hoe dit wateropvangsysteem werkt en wat het oplevert voor de bomen. Zo kunnen wij met recht weer zeggen: “Boompje groot, plantertje dood” . Wij kijken naar O2 gehalte, vochtpercentage op verschillende hoogtes, bladbezetting, groei, scheutlengte en andere factoren d.m.v. verschillende sensoren.

The water collection system that has been tested by Building/Hanze University of Applied Sciences in the living lab since 2021 has proven to be successful. The trees that will be placed on the Grote Markt in Groningen in the coming period will also receive help from this system. Piet Zijlstra, owner of Polyciviel, explains how this water collection system works and what it provides for the trees.

Met dank aan Campus TV en het team van Oog TV voor het realiseren van het filmverslag.

Kijk ook eens op Succesvol wateropvangsysteem en bomen maken grote markt klaar voor de toekomst